Αποδοχή Κληρονομιάς

Η αποδοχή της κληρονομιάς είναι η δήλωση βούλησης του προσωρινού κληρονόμου στον οποίο έχει επαχθεί η κληρονομιά ότι δέχεται την κληρονομιά και ότι επιθυμεί να καταστεί οριστικός κληρονόμος. Η αποδοχή της κληρονομιάς μπορεί αν γίνει είτε ρητά είτε σιωπηρά. 

Ρητή αποδοχή της κληρονομίας γίνεται με σύνταξη σχετικής πράξης αποδοχής κληρονομίας, η οποία συνήθως περιβάλλεται τον συμβολαιογραφικό τύπο, αφού απαιτείται δημόσια έγγραφο. Ωστόσο μπορεί να γίνει και με δήλωση στη Γραμματεία του κατά τόπον αρμοδίου Πρωτοδικείου. Συνέπεια της πράξης αυτής είναι ότι ο προσωρινός κληρονόμος καθίσταται οριστικός κληρονόμος, ωστόσο ακόμη δεν αποκτά κυριότητα επί των ακινήτων της κληρονομιάς. Για να καταστεί κύριος θα πρέπει να μεταγραφεί η συμβολαιογραφική πράξη αποδοχής της κληρονομιάς στο κατά τόπον αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο. 

Σιωπηρή αποδοχή της κληρονομιάς γίνεται με ποικίλους τρόπους που συνίστανται σε πράξεις ή παραλείψεις του προσωρινού κληρονόμου. Αρχικά ορισμένες πράξεις «ανάμιξης του κληρονόμου στην κληρονομιά» με τις οποίες εκδηλώνεται η σαφής πρόθεση αποδοχής της κληρονομιάς από τον προσωρινό κληρονόμο είναι η αίτηση για έκδοση κληρονομητηρίου, το οποίο κατονομάζει τον αιτούντα ως κληρονόμο, η άσκηση περί κλήρου αγωγής ή διεκδικητικής αγωγής για διεκδίκηση πράγματος της κληρονομιάς που περιήλθε σε τρίτον, η υποβολή δήλωσης φόρου κληρονομιάς, η χρησιμοποιήση πράγματος της κληρονομιάς σαν δικό του, η διάθεση κληρονομιαίων, η άφεση χρέους της κληρονομιάς, κ.α. Επιπλέον η παράλειψη του προσωρινού κληρονόμου να αποποιηθεί την κληρονομιά εντός της προβλεπομένης βραχείας προθεσμίας των τεσσάρων (4) μηνών από τότε που έμαθε την επαγωγή της κληρονομιάς και τον λόγο της επαγωγής συνεπάγεται σιωπηρή αποδοχή της κληρονομιάς (πλασματική αποδοχή της κληρονομιάς), τεκμαίρεται δηλαδή ότι αποδέχθηκε σιωπηρά την κληρονομιά. 

Σε περίπτωση που η κληρονομία είναι κατάχρεη, υπάρχει δυνατότητα να προστατευτεί ο κληρονόμος. Αναλυτικότερα, με τον θάνατο του κληρονομούμενο, η κληρονομία του επάγεται κατευθείαν στους κληρονόμους του και ενοποιείται με την προσωπική τους περιουσία. Μετά λοιπόν από την συγχώνευση των περιουσιών, η περιουσία καθίσταται ένα ενιαίο σύνολο τόσο για τους ατομικούς δανειστές του κληρονόμου όσο και για τους δανειστές του κληρονόμου. Για να μην πληρώσει λοιπόν ο κληρονόμος με την ατομική του περιουσία τους δανειστές του κληρονομούμενου, μπορεί να προβεί σε αποδοχή της κληρονομίας με το ευεργέτημα της αποδοχής. Η διαδικασία αυτή γίνεται με δήλωση που υποβάλλεται στη Γραμματεία του κατά τόπον αρμοδίου Πρωτοδικείου (με βάση τον τόπο της τελευταίας κατοικίας ή διαμονής του κληρονομούμενου) και για την οποία συντάσσεται σχετική έκθεση. 

Αποτελέσματα της αποδοχής της κληρονομιάς με το ευεργέτημα της αποδοχής είναι ότι ο κληρονόμος ευθύνεται εφεξής για τα χρέη της κληρονομιάς μέχρι το ενεργητικό της κληρονομιάς. Δηλαδή για το παθητικό της κληρονομιάς δεν ευθύνεται πλέον με την προσωπική του περιουσία παρά μόνο με το ενεργητικό της κληρονομίας και όσο αυτό επαρκεί. Δηλαδή η κληρονομιά περιέρχεται στην κυριότητα του κληρονομούμενου, ωστόοο τίθεται στη διάθεση των δανειστών της κληρονομίας μέχρι το ύψος του ενεργητικού της. Ο κάθε κληρονόμος ασκεί το δικαίωμα της αποδοχής με το ευέργητα της αποδοχής για τον εαυτό του ξεχωριστά. 

Ωστόσο έκαστος κληρονόμος που θα προβεί σε αποδοχή της κληρονομιάς με το ευεργέτημα της απογραφής πρέπει να ανταποκριθεί σε συγκεκριμένες υποχρεώσεις, διαφορετικά μπορεί να εκπέσει από το ευεργέτημα αυτό και καθίσταται απλός κληρονόμος, με ό,τι συνέπειες αυτό συνεπάγεται. Συγκεκριμέα πρέπει: α) να συντάξει απογραφή του ενεργητικού και παθητικού της περιουσίας εντός προθεσμίας τεσσάρων (4) μηνών από τη δήλωση αποδοχής ενώπιον Συμβολαιογράφου, β) η απογραφή που θα συνταχθεί να μην είναι ανακριβής εκ δόλου ή να μην διαχειρίζεται την κληρονομική ομάδα δόλια και γ) να μην εκποιήσει ακίνητα της κληρονομίας χωρίς προηγούμενη άδεια δικαστηρίου.