Όνομα Επώνυμο τέκνου

Αναλυτικότερα, το τέκνο που γεννήθηκε χωρίς γάμο των γονέων του αποκτά κατ’ αρχήν το επώνυμο της μητέρας του. Ο σύζυγος της μητέρας (και εννοείται όχι και πατέρας του τέκνου από τον νόμο) μπορεί με συμβολαιογραφικό έγγραφο να δώσει το επίθετό του στο τέκνο, εφόσον το επιθυμεί και εφόσον συναινεί σ’ αυτό και η μητέρα. Σε περίπτωση επιγενόμενου γάμου των γονένων του, το τέκνο αποκτά το επώνυμο που θα καθορίσουν με κοινή δήλωσή τους οι γονείς του. Τέλος, σε περίπτωση αναγνώρισης τέκνου, είτε εκουσίας είτε δικασικής, το τέκνο αποκτά τπ επώνυμο που θα δηλωθεί στο Ληξιαρχείο εντός ενός (1) έτους από την τέλεση της αναγνώρισης. Το επώνυμο του τέκνου σ’ αυτήν την περίπτωση μπορεί να είναι είτε το επώνυμο του ενός συζύγου, είτε το επώνυμο του άλλου είτε και των δύο, σε καμία όμως περίπτωση δεν μπορεί το τέκνο να φέρει παραπάνω από δύο επώνυμα. 

ΟΝΟΜΑ  ΑΝΗΛΙΚΟΥ ΤΕΚΝΟΥ

Φορέας του δικαιώματος ονοματοδοσίας ενός ανηλίκου τέκνου είναι αμφότεροι οι γονείς του, οι οποίου ασκούν από κοινού το δικαίωμα της γονικής μέριμνας του ανηλίκου τέκνου, δυνάμει του άρθρου 1510 ΑΚ. Η ονοματοδοσία είναι μία διοικητική πράξη που λαμβάνει χώρα σο κατά τόπον αρμόδιο Ληξιαρχείο και είναι ξεχωριστή διαδικασία από τη βάπτιση, δυνάμενη να συνδυαστεί μ’ αυτή ή να χωρέσει μόνη της. Η διοικητική αυτή πράξη συνίσταται επί της ουσίας στην συμπαρουσία των δύο γονέων στο κατά τόπον αρμόδιο Ληξιαρχείο, όπου συνυπογράφουν από κοινού για το όνομα που έχουν επιλέξει να φέρει το ανήλικο τέκνο τους. Σε περίπτωση απουσίας του ενός εκ των δύο γονέων, ο έτερος γονέας πρέπει να φέρει εξουσιοδότηση του απόντος γονέα.  Σε περίπτωση δε διαφωνίας ή μη κοινή συναίνεσης των γονέων, αρμόδια να αποφασίσουν για το όνομα του ανηλίκου τέκνου είναι τα ελληνικά δικαστήρια σύμφωνα με την ειδική διαδικασία του άρθρου 681 Β΄ ΚΠολΔ (ειδική διαδικασία που αφορά σχέσεις γονέων και τέκνων). Αντίθετα, με το μυστήριο της βάπτισης πρωταρχικός στόχος είναι η απόκτηση θρησκεύματος εκ μέρους του βαπτιζόμενου, ωστόσο έχει καθιερωθεί μαζί με το θρήσκευμα να καταχωρείται στο Ληξιαρχείο και το όνομα το ανηλίκου τέκνου.

 

ΟΝΟΜΑΤΟΔΟΣΙΑ ΜΟΝΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΝΑ ΓΟΝΕΑ

Σύμφωνα με το άρθρο 25 του ν. 344/1976 “περί ληξιαρχικών πράξεων” ρητώς ορίζονται τα ακόλουθα: “Το όνομα του νεογνού καταχωρείται στη ληξιαρχική πράξη γέννησης βάσει δήλωσης που έχει κάνει εκείνος που ασκεί την πατρική εξουσία και αν δεν την ασκεί κάποιος, τότε εκείνος που έχει την επιμέλεια του παιδιού”. Από αυτά συνάγεται ότι η μητέρα του τέκνου και αν ακόμη έχει την επιμέλεια τούτου από το νόμο ή με δικαστική απόφαση, στην περίπτωση – που υπάρχει πατέρας που δεν έχει εκπέσει από την γονική μέριμνα, δεν έχει το δικαίωμα να καθορίσει το δοτέο όνομα στο ανήλικο τέκνο μόνη της με δήλωσή της ενώπιον του Ληξιάρχου, χωρίς τη συναίνεση του πατέρα του τέκνου ή χωρίς δικαστική απόφαση που να επιλύει τη διαφωνία των γονέων ως προς το κύριο όνομα του ανηλίκου του οποίου έχουν τη γονική μέριμνα. Αν λοιπόν παρά τους ορισμούς του ως άνω άρθρου, δοθεί με τη βάπτιση ένα όνομα στο ανήλικο τέκνο, το τελευταίο μπορεί να διορθωθεί από τον γονέα που δεν συναινεί και έχει το δικαίωμα γονικής μέριμνας του ανηλίκου τέκνου με σχετική αίτηση μεταβολής ονόματος και διόρθωσης ληξιαρχικής πράξης στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών με βάση τη διαδικασία της εκουσίας  δικαιοδοσίας.

ΕΠΩΝΥΜΟ ΤΕΚΝΟΥ

Αναλυτικότερα, το τέκνο που γεννήθηκε χωρίς γάμο των γονέων του αποκτά κατ’ αρχήν το επώνυμο της μητέρας του κατά το άρθρο 1506 ΑΚ. Ο σύζυγος της μητέρας (και εννοείται όχι και πατέρας του τέκνου από τον νόμο) μπορεί με συμβολαιογραφικό έγγραφο να δώσει το επίθετό του στο τέκνο, εφόσον το επιθυμεί και εφόσον συναινεί σ’ αυτό και η μητέρα  με σχετική συμβολαιογραφική πράξη στη θέση του έως τότε επωνύμου του τέκνου ή και επιπρόσθετα. Σε περίπτωση επιγενόμενου γάμου των γονέων του, το τέκνο αποκτά το επώνυμο που θα καθορίσουν με κοινή δήλωσή τους οι γονείς του στο Ληξιαρχείο (διαδικασία ονοματοδοσίας). Τέλος, σε περίπτωση αναγνώρισης τέκνου, είτε εκουσίας είτε δικαστικής, το τέκνο αποκτά το επώνυμο που θα δηλωθεί στο Ληξιαρχείο εντός ενός (1) έτους από την τέλεση της αναγνώρισης. Το επώνυμο του τέκνου σ’ αυτήν την περίπτωση μπορεί να είναι είτε το επώνυμο του ενός συζύγου, είτε το επώνυμο του άλλου είτε και των δύο, σε καμία όμως περίπτωση δεν μπορεί το τέκνο να φέρει παραπάνω από δύο επώνυμα. 

 

ΑΛΛΑΓΗ ΕΠΩΝΥΜΟΥ

Σύμφωνα με την εγκύκλιο αρ. 20 και με αρ. πρωτ. 42301/13706/27-7-1995 του Υπουργείου Εσωτερικών και το υπ΄ αρ. πρωτ.Φ131360/4335/24-2-2012 έγγραφο της Δ/νσης Αστικής & Δημοτικής Κατάστασης της Γενικής Δ/νσης Διοικητικής Υποστήριξης του Υπουργείου Εσωτερικών, ως σοβαροί λόγοι για την αλλαγή επωνύμου νοούνται μόνο τα ψυχικά προβλήματα, τα οποία δημιουργούνται από επώνυμα α) κακόηχα, β) που προκαλούν τη θυμηδία ή την περιφρόνηση, γ) δυσχερή στην προφορά η ξενικά, δ) κακής φήμης συνεπεία πράξεων άλλου προσώπου, ε) αντίθετα προς τις αντιλήψεις της κοινωνίας περί ηθικής. Όμως, κατά το ΣτΕ, η ως άνω απαρίθμηση δεν είναι αποκλειστική, αλλά ενδεικτική και στα ζητήματα μεταβολής επωνύμου η έννοια του σοβαρού λόγου κρίνεται κατά περίπτωση (ΣτΕ 1676/2001, 4317/2011 – τμήμα Δ΄).