Αποποίηση κληρονομιάς

Σε περίπτωση αποποίησης της κληρονομιάς, η κληρονομιά επάγεται στους κληρονόμους του αποποιήσαντα κληρονόμου. Σ’ αυτό το σημείο λοιπόν ο αποποιήσας θα πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή σε περίπτωση που υπάρχουν κατιόντες (τέκνα), διότι η τυχόν κατάχρεη κληρονομία επάγεται σ’ αυτά. Σκόπιμη είναι η έγκαιρη αποποίηση της κληρονομιάς και για λογαριασμό του ανηλίκου τέκνου εκ μέρους των γονέων του κατόπιν χορηγήσεως σχετικής άδειας από το αρμόδιο Δικαστήριο. 

Η προθεσμία για την αποποίηση της κληρονομιάς είναι τέσσερις (4) μήνες από τότε που ο κληρονόμος έλαβε γνώση της επαγωγής και του λόγου της κληρονομιάς. Η τελευταία βραχεία προθεσμία παρατείνεται και γίνεται ένα (1) έτος σε περίπτωση που ο κληρονόμος ήταν κάτοικος εξωτερικού ή σε περίπτωση που η επαγωγή της κληρονομιάς έγινε όσο ο κληρονόμος κατοικούσε στην αλλοδαπή.

Σε περίπτωση που η κληρονομία είναι κατάχρεη, υπάρχει δυνατότητα να προστατευτεί ο κληρονόμος χωρίς να χρειάζεται να αποποιηθεί απαραιτήτως την κληρονομιά. Αναλυτικότερα, με τον θάνατο του κληρονομούμενο, η κληρονομία του επάγεται κατευθείαν στους κληρονόμους του και ενοποιείται με την προσωπική τους περιουσία. Μετά λοιπόν από την συγχώνευση των περιουσιών, η περιουσία καθίσταται ένα ενιαίο σύνολο τόσο για τους ατομικούς δανειστές του κληρονόμου όσο και για τους δανειστές του κληρονόμου. Για να μην πληρώσει λοιπόν ο κληρονόμος με την ατομική του περιουσία τους δανειστές του κληρονομούμενου, μπορεί να προβεί σε αποδοχή της κληρονομίας με το ευεργέτημα της αποδοχής. Η διαδικασία αυτή γίνεται με δήλωση που υποβάλλεται στη Γραμματεία του κατά τόπον αρμοδίου Πρωτοδικείου (με βάση τον τόπο της τελευταίας κατοικίας ή διαμονής του κληρονομούμενου) και για την οποία συντάσσεται σχετική έκθεση. 

Αποτελέσματα της αποδοχής της κληρονομιάς με το ευεργέτημα της αποδοχής είναι ότι ο κληρονόμος ευθύνεται εφεξής για τα χρέη της κληρονομιάς μέχρι το ενεργητικό της κληρονομιάς. Δηλαδή για το παθητικό της κληρονομιάς δεν ευθύνεται πλέον με την προσωπική του περιουσία παρά μόνο με το ενεργητικό της κληρονομίας και όσο αυτό επαρκεί. Ο κάθε κληρονόμος ασκεί το δικαίωμα της αποδοχής με το ευέργητα της αποδοχής για τον εαυτό του ξεχωριστά. 

Ωστόσο έκαστος κληρονόμος που θα προβεί σε αποδοχή της κληρονομιάς με το ευεργέτημα της απογραφής πρέπει να ανταποκριθεί σε συγκεκριμένες υποχρεώσεις, διαφορετικά μπορεί να εκπέσει από το ευεργέτημα αυτό και καθίσταται απλός κληρονόμος, με ό,τι συνέπειες αυτό συνεπάγεται. Συγκεκριμέα πρέπει: α) να συντάξει απογραφή του ενεργητικού και παθητικού της περιουσίας εντός προθεσμίας τεσσάρων (4) μηνών από τη δήλωση αποδοχής ενώπιον Συμβολαιογράφου, β) η απογραφή που θα συνταχθεί να μην είναι ανακριβής εκ δόλου ή να μην διαχειρίζεται την κληρονομική ομάδα δόλια και γ) να μην εκποιήσει ακίνητα της κληρονομίας χωρίς προηγούμενη άδεια δικαστηρίου.