Δικαστική Συμπαράσταση
Δικαστική συμπαράσταση είναι η κατάσταση η οποία κηρύσσεται με δικαστική απόφαση και κατά την οποία ένα ενήλικο πρόσωπο είτε λόγω ψυχικής, διανοητικής διαταραχής ή σωματικής αναπηρίας αδυνατεί εν όλω ή εν μέρει να επιμεληθεί του εαυτού του, των υποθέσεών του και της περιουσίας του, είτε λόγω ασωτίας, τοξικομανίας ή αλκοολισμού, εκθέτει σε κίνδυνο τον εαυτό του και τους στενούς συγγενείς του.
Δικαστική Συμπαράσταση
Για να υποβληθεί ένα πρόσωπο σε δικαστική συμπαράσταση πρέπει να υποβληθεί σχετική αίτηση ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου του τόπου συνήθους διαμονής του συμπαραστατέου κατά τη διαδικασία της Εκουσίας Δικαιοδοσίας. Η αίτηση υποβάλλεται είτε από τον ίδιο τον συμπαραστατούμενο, όταν αυτός πάσχει από σωματική αναπηρία είτε από το σύζυγό του, τα τέκνα ή τους γονείς του είτε, τέλος, αυτεπαγγέλτως. Έτερα πρόσωπα δεν νομιμοποιούνται προς υποβολή της αίτησης παρά μόνο δια του εισαγγελέως και εφόσον δεν υπάρχουν συγγενικά πρόσωπα α’ βαθμού. Με την αίτηση προτείνεται ταυτοχρόνως και το πρόσωπο που θα τεθεί δικαστικός συμπαραστάτης, το οποίο πρέπει να είναι κατάλληλο προς το σκοπό τούτο καθώς και τα πρόσωπα του Εποπτικού Συμβουλίου, από τρία έως πέντε στον αριθμό, σκοπός του οποίου είναι η διασφάλιση των συμφερόντων του συμπαραστατέου για το χρονικό διάστημα που τελεί υπό δικαστική συμπαράσταση. Δεν διορίζεται ως δικαστικός συμπαραστάτης πρόσωπο με μη πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα ή πρόσωπο συνδεόμενο καθ’ οιονδήποτε τρόπο με τη μονάδα ψυχικής υγείας στην οποία έχει εισαχθεί ο συμπαραστατέος ή τυχόν πρόσωπο που τελεί υπό προσωρινή δικαστική συμπαράσταση.
Με την αίτηση ή και κατά τη συζήτηση αυτής μπορεί να ζητηθεί και ο διορισμός προσωρινού δικαστικού συμπαραστάτη προς αποφυγή βλάβης των συμφερόντων του συμπαραστατέου. Από τη δημοσίευση της απόφασης επί της αιτήσεως, ότε άρχονται τα αποτελέσματα της δικαστικής συμπαράστασης, έως και την τελεσιδικία αυτής υποχρεωτικά διορίζεται προσωρινός δικαστικός συμπαραστάτης. Κατά τη διαμόρφωση της δικαιοδοτικής του κρίσης, το Δικαστήριο κρίνει το κατά πόσο συντρέχουν οι συνθήκες για την επιβολή του μέτρου της δικαστικής συμπαράστασης και κατά πόσον το προτεινόμενο ως δικαστικός συμπαραστάτης πρόσωπο είναι κατάλληλο για να ασκήσει το ρόλο αυτό, συνεκτιμώντας παράλληλα και σχετική έκθεση της αρμόδιας κοινωνικής υπηρεσίας. Η απόφαση του Δικαστηρίου θέτει τον συμπαραστατέο σε στερητική δικαστική συμπαράσταση κατά την οποία λογίζεται ως ανίκανος για να ενεργεί όλες (πλήρης στερητική δικαστική συμπαράσταση) ή ορισμένες δικαιοπραξίες (μερική στερητική δικαστική συμπαράσταση), τις οποίες θα ενεργεί ο δικαστικός συμπαραστάτης για λογαριασμό αυτού, άλλως σε επικουρική δικαστική συμπαράσταση, ότε θα απαιτείται η συναίνεση του δικαστικού συμπαραστάτη για όλες (πλήρης επικουρική δικαστική συμπαράσταση) ή ορισμένες δικαιοπραξίες (μερική επικουρική δικαστική συμπαράσταση).
Η δικαστική συμπαράσταση αίρεται με δικαστική απόφαση κατόπιν αιτήσεως των ως άνω νομιμοποιούμενων προσώπων, εφόσον μεταβληθούν ή αρθούν οι λόγοι που επέβαλαν την εφαρμογή της.
Ανήλικο πρόσωπο τίθεται σε δικαστική συμπαράσταση κατά το τελευταίο έτος της ανηλικότητας του συμπαραστατέου μόνο εφόσον συντρέχουν οι λόγοι επιβολής αυτής και τα αποτελέσματά της άρχονται από την ενηλικίωση αυτού. Εάν ο ανήλικος τελεί υπό επιτροπεία την αίτηση νομιμοποιείται να υποβάλλει και ο επίτροπος αυτού.